Pompy ciepła odpowiedzią na nowoczesny dom: coraz częściej myślimy o ekologii, oszczędzaniu oraz samowystarczalności. W dzisiejszych czasach niemożliwe, stało się możliwym. Odpowiedzią na to, jest dom pasywny, który wykorzystuje energię odnawialną z natury dla zapewnienia ciepła, prądu, a także cyrkulacji powietrza. Jednym z urządzeń, które przybliża do luksusu posiadania domu energooszczędnego jest pompa ciepła.
Czym jest pompa ciepła?
Pompa ciepła to urządzenie zastępujące kocioł węglowy, gazowy, czy też elektryczny. Pełni ona rolę systemu grzewczego domu. Należy jednak zaznaczyć różnicę pomiędzy tradycyjnym kotłem grzewczym oraz pompą. Ten pierwszy produkuje ciepło wykorzystując do tego energię elektryczną, bądź też inny rodzaj paliwa np. węgiel. Pompa natomiast “jedynie”, lub “aż” przenosi energię cieplną z zewnętrznych źródeł w postaci powietrza, ziemi, czy też wody. Wykorzystuje ona energię cieplną dostępną w otoczeniu. Powstała w tym procesie przegrzana para, wpływa do skraplacza.
Zasada działania
Najprościej działanie pompy można zobrazować w sposób jaki pobiera ona energię z zewnątrz, gdzie jest zimniej i zamienia ją w ciepło, a następnie przenosi do pomieszczenia, gdzie jest cieplej. Działanie pompy przypomina typową chłodziarkę, czy też klimatyzatory. Opiera się to o właściwości fizyczne gazów, które sprężają się kiedy ich temperatura wzrasta oraz ulegają rozprężeniu przy spadku temperatury. W pompie ciepła w obiegu zamkniętym krąży gaz określany mianem czynnika chłodniczego. Następnie zimny czynnik wpływa do parownika, który jest pierwszym wymiennikiem ciepła, stamtąd ulega odparowaniu, przy jednoczesnym poborze ciepła z otoczenia. Kolejnym etapem jest sprężarka, w której to ciśnienie czynnika znacznie wzrasta, co powoduje również wzrost jego temperatury do prawie 90 °C. Następnie czynnik kondensuje, czyli prościej mówiąc z postaci gazowej ulega przemianie w płynną, czemu towarzyszy oddawanie ciepła. I tak oto schłodzony czynnik w postaci płynnej, kierowany jest do zaworu rozprężnego, skąd w wyniku szybkiego obniżenia ciśnienia ulega oziębieniu. kolejno trafia do parownika i system ulega zamknięciu. Na rynku do wyboru są dostępne pompy ciepła gruntowe i powietrzne.
Powietrzne pompy ciepła
Powietrzne pompy ciepła pobierając energię z powietrza na zewnątrz ogrzewają wodę użytkową oraz instalację centralnego ogrzewania. Tego rodzaju sprzęt instalowany jest zazwyczaj na zewnątrz nieruchomości i wymaga co jakiś czas wykonania prac konserwatorskich dotyczących sprawdzenia wlotu powietrza (dotyczy zablokowania go np. przez liście), czy też odszraniania. Montując tego typu sprzęt, należy dobrze przemyśleć także miejsce jego instalacji, ze względu na hałas towarzyszący pracy pompy. Są to jedne z najpopularniejszych rodzajów pomp, ze względu na łatwość montażu oraz jego niższy koszt (20-30 tys. brutto). Poza tym, powietrzne pompy ciepła , nie wymagają odpowiedniego ukształtowania terenu, np. tereny górzyste będą znacznie bardziej kosztowne, a czasem niemożliwe do instalacji pompy gruntowej. Pompa powietrzna może posłużyć nie tylko do dostarczenia ciepłej wody i ogrzania domu, ale również, może posłużyć do schłodzenia pomieszczeń w lecie. Tego rodzaju pompy mogą pracować z dużą efektywnością przy temperaturze zewnętrznej sięgającej do -15, -20, a nawet -25 °C. Występują dwa rodzaje powietrznych pomp ciepła:
-split- system podzielony jest na dwa moduły, z czego jeden montowany jest na zewnątrz (wentylator, parownik, sprężarka, system rozprężny), a drugi wewnątrz budynku (skraplacz, podgrzewacz elektryczny, pompa obiegowa centralnego ogrzewania). Moduły połączone są rurami chłodniczymi,
-monoblok- cały system wymieniony w pompie typu split poza wentylatorem, przyłączony jest do instalacji hydraulicznej lub grzewczej i składa się z jednego modułu, który instaluje się na zewnątrz budynku.
Gruntowe pompy ciepła
Gruntowe pompy ciepła natomiast pobierając energię z głębi ziemi- z gruntu lub wód gruntowych z powodzeniem mogą stać się jedynym źródłem ogrzewania całego domu. Tego rodzaju urządzenie instalowane jest wewnątrz nieruchomości (np. pomieszczenie gospodarcze), a prace konserwatorskie zamykają się w corocznym przeczyszczeniu filtra cząstek stałych. Ten rodzaj pomp wymaga dokonania nawiertów w głąb ziemi, bądź też instalacji wymiennika poziomego i jest droższy w montażu od powietrznej pompy ciepła. Koszt ten waha się w granicach 45-50 tys. brutto. Poza funkcją ogrzewania jaką pełni gruntowa pompa ciepła , może ona również w sezonie letnim stać się pasywnym systemem chłodzenia domu.
Jaki rodzaj pompy wybrać?
Wybór urządzenia uzależniony jest od kilku czynników. Jeśli celem jest jedynie obniżenie kosztów ogrzania wody oraz domu, a przy tym dom posiada inne źródła ogrzewania oraz jest to nieruchomość już stojąca, to świetnie sprawdzi się w tym przypadku montaż pompy powietrznej. Jeżeli natomiast urządzenie ma być jedynym i niezawodnym źródłem ciepła domu, a dodatkowo działka na której położona jest nieruchomość daje możliwość instalacji kolektora w gruncie, a decyzję podejmujemy jeszcze w czasie budowy domu, to śmiało można pokusić się na pompę gruntową.